TÜİK: Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat yüzde 2,8, ithalat yüzde 8,7 arttı

• 2025-10-31 10:19:27

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, genel ticaret sistemine göre ihracat 2025 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,1 artarak 200 milyar 578 milyon dolar, ithalat yüzde 5,9 artarak 267 milyar 637 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2025 Eylül ayında yüzde 2,1 artarak 20 milyar 785 milyon dolardan, 21 milyar 227 milyon dolara yükseldi.

Eylül ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 5,8 artarak 21 milyar 204 milyon dolardan, 22 milyar 438 milyon dolara yükseldi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Eylül ayında 1 milyar 211 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 4,0 artarak 43 milyar 665 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 94,6 oldu.   

Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 33,8 artarak 5 milyar 161 milyon dolardan, 6 milyar 903 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 Eylül ayında yüzde 81,0 iken, 2025 Eylül ayında yüzde76,6'ya geriledi.

Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 11,8 artarak 59 milyar 974 milyon dolardan, 67 milyar 60 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 Ocak-Eylül döneminde yüzde 76,3 iken, 2025 yılının aynı döneminde yüzde 74,9'a geriledi.

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2025 Eylül ayında imalat sanayinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,0, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,8 oldu.

Ocak-Eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,6 oldu.

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2025 Eylül ayında ara mallarının payı yüzde 69,1, sermaye mallarının payı yüzde 14,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,5 oldu.

İthalatta, 2025 Ocak-Eylül döneminde ara mallarının payı yüzde 69,0, sermaye mallarının payı yüzde 14,5 ve tüketim mallarının payı yüzde16,3 oldu.

Eylül ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 1 milyar 904 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 387 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 348 milyon dolar ile ABD,  1 milyar 101 milyon dolar ile Irak, 1 milyon 100 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30,3'ünü oluşturdu.

Ocak-Eylül döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 16 milyar 552 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 12 milyar 392 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 12 milyar 19 milyon dolar ile ABD, 9 milyar 835 milyon dolar ile İtalya ve 8 milyar 674 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,7'sini oluşturdu.  

İthalatta Çin ilk sırayı aldı. Eylül ayında Çin'den yapılan ithalat 4 milyar 264 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 247 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 2 milyar 363 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 485 milyon dolar ile Birleşik Arap Emirlikleri, 1 milyar 465 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,5'ini oluşturdu.

Ocak-Eylül döneminde ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin'den yapılan ithalat 36 milyar 754 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 31 milyar 801 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 22 milyar 273 milyon dolar ile Almanya, 12 milyar 742 milyon dolar ile ABD, 11 milyar 687 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,1'ini oluşturdu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2025 Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 4,3 azalırken,  ithalat yüzde 8,2 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2025 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 0,4 azalırken, ithalat yüzde 5,1 arttı.

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Eylül ayında ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,5'tir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,1'dir. Ocak-Eylül döneminde ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,5'tir. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,7'dir.
 
Eylül ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 85,0'dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %12,5'tir. Ocak-Eylül döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81,5'dir. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 11,3'tür.

Özel ticaret sistemine göre, 2025 yılı Eylül ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,0 artarak 20 milyar 550 milyon dolar, ithalat yüzde 10,6 artarak 28 milyar 22 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Eylül ayında dış ticaret açığı yüzde 38,7 artarak 5 milyar 388 milyon dolardan, 7 milyar 472 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 Eylül ayında yüzde 78,7 iken, 2025 Eylül ayında yüzde 73,3'e geriledi.

Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2025 yılı Ocak-Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,4 artarak 182 milyar 42 milyon dolar, ithalat %6,6 artarak 250 milyar 788 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde13,0 artarak 60 milyar 854 milyon dolardan, 68 milyar 746 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 Ocak-Eylül döneminde yüzde 74,1 iken, 2025 yılının aynı döneminde yüzde 72,6'ya geriledi.